پوکی استخوان بیماری خاموش/به مناسبت روز جهانی پوکی استخوان

به گزارش پایگاه خبری بانگ دنا ؛ اهمیت پوکی استخوان به حدی است که سازمان بهداشت جهانی WHO روز ۲۰ اکتبر را به عنوان روز جهانی پوکی استخوان یا همان استئوپروز نامگذاری کرده است.

پوکی استخوان بیماری است که بدنبال آن تراکم و کیفیت استخوان کاهش پیدا می‌کند و به نوبه خود باعث افزایش خطر شکستگی استخوان‌ها خصوصاً در نواحی ستون مهره‌ها، استخوانهای ران و مچ می‌شود. پوکی استخوان یک بیماری در حال گسترش است و یک نگرانی بهداشت جهانی است‌ و فقط خاص یک کشور نیست و از هر سه نفر خانم و پنج نفر آقا یک نفر مبتلا به پوکی استخوان هستند.

به گفته متخصص جراحی استخوان و مفاصل، فلوشیپ جراحی زانو و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی طبق آمار‌های جهانی در بیش از ۵۰ درصد از زنان یائسه و ۳۰ درصد از مردان بالای ۶۰ سال، دست کم یک بار شکستگی (معادل حدود ۲۵ هزار شکستگی در روز و حدود ۹ میلیون شکستگی در سال) اتفاق می‌افتد.

در سن ۵۰ سالگی، از هر دو زن و از هر پنج مرد، یک نفر در طول زندگی خود دچار دچار شکستگی می‌شود و در اکثر موارد، این سوانح با شکستگی‌های ثانویه در آینده، عوارض قابل توجه جسمی و روحی و حتی مرگ زود هنگام همراه است.

پوکی استخوان بیماری خاموش نیز نامیده می‌شود؛ چرا که در مراحل اولیه علامتی ندارد و در واقع پوکی استخوان با عوارض خود مشخص می‌شود که عبارتند از:

شکستگی خود به خودی یا با کمترین ضربه به استخوان به ویژه در نواحی کمر، لگن و مچ دست

درد شدید کمر در نقطه‌ای خاص که می‌تواند بر شکستگی مهره دلالت کند.

قوز پشت که موجب انحنای پشت می‌شود.

کوتاه شدن قد نسبت به دوران جوانی به میزان بیش از ۲/۵ سانتی متر

این یک واقعیت است که زنان بیشتر از مردان در معرض ابتلا به پوکی استخوان قرار دارند.

عوامل مختلف در ابتلا به این بیماری نقش دارد که از جمله موارد مهم آن می‌توان به عوامل باروری اشاره کرد:

سن شروع قاعدگی

بارداری

شیر دادن به نوزاد

استفاده از قرص‌های پیشگیری از بارداری

درمان جایگزینی هورمونی

یائسگی

بنابراین سنجش تراکم استخوان (BMD) برای تشخیص استئوپروز و خطر شکستگی ناشی از آن، ضروری است.

دوری از عوامل خطر قابل کنترل که برخی از آنها در زیر آورده شده است، باعث پیشگیری از پوکی استخوان می‌شود:

- کنترل مناسب وزن: از لاغری یا چاقی بیش از حد اجتناب شود.

- داشتن تغذیه مناسب: مصرف صحیح مواد غذایی به ویژه غذا‌های حاوی کلسیم و ویتامین D

- انجام فعالیت فیزیکی مداوم و متعادل: داشتن دست کم ۳۰ دقیقه پیاده روی روزانه روش مناسبی برای جلوگیری از پوکی استخوان است.

- کنترل مصرف دارو‌هایی که سبب پوکی استخوان می‌شود.

چگونه خطر ابتلا به پوکی استخوان را کاهش دهیم؟

• اگر سنتان بین ۱۰ تا ۲۰ سال است؛ باید استخوان هایتان را سرشار از کلسیم کنید.

در این دوره سنی، شما روزانه به دست کم ۱۲۰۰ میلی گرم کلسیم نیاز دارید که در این زمینه نوشیدن ۳ لیوان شیر در روز، استفاده از ماست پنیر و سبزی‌هایی با برگ تیره، به دریافت کلسیم کمک می‌کند. همچنین توصیه می‌شود از نوشیدن نوشابه خودداری کنید.

• اگر سن شما بین ۲۰ تا ۳۵ سال است؛ باید بدانید که در این سنین استخوان‌ها به راحتی ساخته نمی‌شود، اما در همین سنین به بیشترین میزان قدرت خود می‌رسد، ورزش و دریافت کلسیم در این سال‌ها بسیار مهم است.

• اگر سن شما بین ۳۵ تا ۵۰ سالگی است؛ ممکن است روند کاهش تراکم استخوان هایتان آغاز شده باشد.

اغلب زنان در سنین ۴۵ تا ۵۵ سالگی یائسه می‌شوند. اگر قبل از ۴۵ سالگی یائسه شده اید، توصیه می‌شود به پزشک مراجعه کنید

روز جهانی پوکی استخوان فرصت مناسبی است که افکار عمومی در مورد این بیماری خاموش و عواقب آن آگاهی پیدا کنند.

خبرنگار: یاسر رجایی مهر